สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังคืออะไร
สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง (Invertebrate) เป็นสัตว์ที่ไม่ได้มีกระดูกสันหลังหรือกระดูกอ่อนเป็นส่วนประกอบหลักของร่างกาย สัตว์อะไรไม่มีขา สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังมีจำนวนมากกว่าสัตว์มีกระดูกสันหลังถึง 97% ของสัตว์ทั้งหมดบนโลก พบได้ในทุกสภาพแวดล้อม ทั้งบนบก ใต้น้ำ และในอากาศ สัตว์ไม่มีขา
ลักษณะของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง
สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังมีหลากหลายรูปแบบและขนาด มีขนาดตั้งแต่ขนาดเล็กมาก เช่น โรติเฟอร์ (Rotifer) ที่มีขนาดเล็กเพียง 0.1 มิลลิเมตร ประเภทของสัตว์ ไปจนถึงขนาดใหญ่ เช่น หมึกยักษ์ (Colossal Squid) ที่มีความยาวได้ถึง 15 เมตร สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังส่วนใหญ่มีร่างกายอ่อนนุ่ม การจำแนกสัตว์ ไม่มีกระดูกหรือกระดูกอ่อนช่วยพยุงร่างกาย ยกเว้นสัตว์ขาปล้องบางชนิด เช่น ปู กุ้ง หอย แมลง เป็นต้น ที่อาจมีโครงแข็งหรือเปลือกหุ้มร่างกาย สัตว์มีกี่ประเภท
ระบบประสาทของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง
สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังมีระบบประสาทที่เรียบง่ายกว่าสัตว์มีกระดูกสันหลัง สัตว์มีกี่ชนิด ส่วนใหญ่มีระบบประสาทแบบร่างแห (Nerve Net) ซึ่งเป็นเครือข่ายของเส้นประสาทที่กระจายอยู่ทั่วร่างกาย สัตว์หมายถึง
ระบบย่อยอาหารของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง
สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังมีระบบย่อยอาหารที่หลากหลาย ชนิดของสัตว์ ขึ้นอยู่กับชนิดและแหล่งอาหาร สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังบางชนิด เช่น หอยทาก ทาก เป็นต้น มีระบบย่อยอาหารแบบสมบูรณ์ กลุ่มสัตว์ ประกอบด้วยอวัยวะต่าง ๆ เช่น ปาก คอหอย กระเพาะอาหาร ลำไส้ และทวารหนัก สัตว์ไม่มีกระดูก
ระบบสืบพันธุ์ของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง
สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังมีระบบสืบพันธุ์ที่หลากหลาย ลักษณะของสัตว์ ขึ้นอยู่กับชนิดและสภาพแวดล้อม สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังบางชนิด เช่น แมลง ปลา เป็นต้น มีการสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ มีการปฏิสนธิภายในหรือปฏิสนธิภายนอก ไม่มีกระดูกสันหลัง
การจำแนกประเภทของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง
สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังถูกจัดแบ่งออกเป็นหลายไฟลัม (Phylum) แต่ละไฟลัมมีลักษณะที่แตกต่างกัน ดังนี้
- ฟองน้ำ (Porifera) เป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังที่เก่าแก่ที่สุด ร่างกายมีลักษณะเป็นโพรงรูพรุน อาศัยในน้ำทะเลหรือน้ำจืด
- ไนดาเรีย (Cnidaria) เป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังที่มีลำตัวเป็นโพรง ประกอบด้วยเซลล์ประสาทและเซลล์กล้ามเนื้อ ตัวอย่างของไนดาเรีย ได้แก่ แมงกะพรุน ปะการัง ดอกไม้ทะเล
- หนอน (Annelida) เป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังที่มีลำตัวยาวเป็นท่อ แบ่งออกเป็นปล้อง ๆ ตัวอย่างของหนอน ได้แก่ หนอนดิน หนอนทะเล หนอนตัวกลม
- หอย (Mollusca) เป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังที่มีเปลือกหุ้มร่างกาย ตัวอย่างของหอย ได้แก่ หอยทาก หอยกาบ หอยนางรม
- สัตว์ขาปล้อง (Arthropoda) เป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังที่มีโครงแข็งหรือเปลือกหุ้มร่างกาย ตัวอย่างของสัตว์ขาปล้อง ได้แก่ แมลง ปู กุ้ง หอยแมลงภู่
- เอคีโนเดอร์ม (Echinoderms) เป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังที่มีลำตัวแข็ง ตัวอย่างของเอคีโนเดอร์ม ได้แก่ ดาวทะเล เม่นทะเล ปะการังเงา
บทบาทของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง
สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังมีบทบาทสำคัญในระบบนิเวศ ทำหน้าที่เป็นผู้ผลิต ผู้บริโภค และผู้ย่อยสลาย สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังบางชนิด เช่น ฟองน้ำ สาหร่ายทะเล ปะการัง เป็นต้น ทำหน้าที่เป็นผู้ผลิตอาหารให้กับสัตว์อื่นๆ สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังบางชนิด เช่น แมลง หอย ปลา เป็นต้น ทำหน้าที่เป็นผู้บริโภค ความหลากหลายของสัตว์ กินพืชหรือสัตว์อื่นเป็นอาหาร สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังบางชนิด เช่น แบคทีเรีย เห็ดรา เป็นต้น ทำหน้าที่เป็นผู้ย่อยสลาย ย่อยสลายซากพืชซากสัตว์ให้เป็นสารอาหาร สัตว์ที่มีลำตัวกลวง
ความสำคัญของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง
สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังบนบกมีความสำคัญต่อระบบนิเวศบนบก ทำหน้าที่เป็นผู้ผลิต ผู้บริโภค และผู้ย่อยสลาย สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังบางชนิด เช่น แมลง หอย ทาก เป็นต้น ทำหน้าที่เป็นผู้ผลิตอาหารให้กับสัตว์อื่น ๆ สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังบางชนิด เช่น สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม นก สัตว์เลื้อยคลาน เป็นต้น ทำหน้าที่เป็นผู้บริโภค กินพืชหรือสัตว์อื่นเป็นอาหาร สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังบางชนิด เช่น แบคทีเรีย เห็ดรา เป็นต้น ทำหน้าที่เป็นผู้ย่อยสลาย ย่อยสลายซากพืชซากสัตว์ให้เป็นสารอาหาร
สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังในอากาศ
สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังในอากาศมีจำนวนไม่มาก พบได้เพียงบางประเภท เช่น ผีเสื้อ แมลงวัน เป็นต้น สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังในอากาศมีความสำคัญต่อระบบนิเวศในอากาศ ทำหน้าที่เป็นผู้ผลิต ผู้บริโภค และผู้ย่อยสลาย สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังบางชนิด เช่น ผีเสื้อ แมลงวัน เป็นต้น ทำหน้าที่เป็นผู้ผลิตอาหารให้กับสัตว์อื่น ๆ สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังบางชนิด เช่น นก สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม เป็นต้น ทำหน้าที่เป็นผู้บริโภค กินพืชหรือสัตว์อื่นเป็นอาหาร สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังบางชนิด เช่น แบคทีเรีย เห็ดรา เป็นต้น ทำหน้าที่เป็นผู้ย่อยสลาย ย่อยสลายซากพืชซากสัตว์ให้เป็นสารอาหาร
สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังที่แปลกและน่าสนใจ
โลกใบนี้มีสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังมากมายหลายชนิด บางชนิดมีรูปร่างหน้าตาแปลกประหลาดและน่าทึ่ง ตัวอย่างเช่น
- หมึกยักษ์ (Colossal Squid) เป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังที่ใหญ่ที่สุดในโลก พบอาศัยอยู่ในมหาสมุทรแอตแลนติกตอนใต้และมหาสมุทรแปซิฟิกตอนใต้
- หนอนทะเลทราย (Giant Sandworm) เป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังที่พบอาศัยอยู่ในทะเลทรายซาฮารา มีขนาดยาวได้ถึง 1.5 เมตร
- ปลาหมึกดูด (Octopus Suckerfish) เป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังที่อาศัยอยู่บนตัวปลาหมึกยักษ์ มีลักษณะคล้ายกับปลาหมึกขนาดเล็ก
- หนอนทะเลลึก (Deep-sea Anglerfish) เป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังที่อาศัยอยู่ในทะเลลึก มีลักษณะเด่นคือมีอวัยวะเรืองแสงที่ปลายหาง
- แมลงปีกแข็งดึกดำบรรพ์ (Titan Beetle) เป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังที่พบอาศัยอยู่ในทวีปอเมริกาใต้ มีขนาดยาวได้ถึง 12 เซนติเมตร
สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังที่ใกล้สูญพันธุ์
สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังหลายชนิดกำลังใกล้สูญพันธุ์ สาเหตุหลักมาจากปัจจัยต่าง ๆ เช่น การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ การทำลายแหล่งที่อยู่อาศัย และการล่าสัตว์
ตัวอย่างสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังที่ใกล้สูญพันธุ์ ได้แก่
- หอยนางรม (Oysters) พบอาศัยอยู่ในแหล่งน้ำจืดและน้ำเค็ม ได้รับผลกระทบจากการทำลายแหล่งที่อยู่อาศัยและมลพิษ
- เต่าทะเล (Sea Turtles) พบอาศัยอยู่ในทะเล ได้รับผลกระทบจากการล่าสัตว์และการปนเปื้อนของสารเคมี
- ปะการัง (Coral Reefs) พบอาศัยอยู่ในทะเลเขตร้อน ได้รับผลกระทบจากการทำลายแหล่งที่อยู่อาศัยและการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
- ไฮดรา (Hydra) พบอาศัยอยู่ในน้ำจืดและน้ำเค็ม ได้รับผลกระทบจากมลพิษ
- แมลง (Insects) พบอาศัยอยู่ในทุกสภาพแวดล้อม ได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและการทำลายแหล่งที่อยู่อาศัย
สรุป
สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังเป็นกลุ่มสัตว์ที่มีจำนวนมากที่สุดในโลก พบได้ในทุกสภาพแวดล้อม สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังมีบทบาทสำคัญในระบบนิเวศ ทำหน้าที่เป็นผู้ผลิต ผู้บริโภค และผู้ย่อยสลายสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังบนบก สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังบนบกมีหลากหลายประเภท พบได้ตั้งแต่ขนาดเล็ก เช่น แมลง ไปจนถึงขนาดใหญ่ เช่น ตะขาบ
ติดตามข่าวสารที่น่าสนใจได้ที่ : https://typeanimal.com